در کنار فناوری و مقررات، ایمنی تنها الزام نهایی در دنیای تعمیر و نگهداری هوایی است. از سوی دیگر، عوامل انسانی اغلب، اگر نه همیشه، به راحتی فراموش می شوند، اما برای ایمنی تعمیر و نگهداری بسیار مهم هستند. شرکت‌های برتر مانند بوئینگ، ایرباس، امبرائر، بمباردیر، بل و غیره بیشتر بر ایمنی تاکید دارند و ایده‌های نوآورانه‌ای برای اطمینان از ایمنی مهندسان و تکنسین‌های خود ارائه می‌کنند تا هواپیماها ساعت‌های زیادی در هوا کار کنند.
کارشناسان همواره بر اهمیت عوامل انسانی در ایمنی تعمیر و نگهداری تاکید کرده اند. حتما شنیده اید که چگونه یک تکنسین تعمیر و نگهداری یک نقص مهم در موتور هواپیما را در طول تعمیر و نگهداری معمول هواپیما شناسایی کرد و از فاجعه احتمالی درست قبل از پرواز هواپیمای مشابه جلوگیری کرد. بنابراین، کار آنها بخشی ضروری از ایمنی هوانوردی است.
از سوی دیگر، خبری به خطای عوامل انسانی اشاره داشته که باعث بروز وضعیت اضطراری در حین پرواز شده و در نتیجه جان مسافران و خدمه هواپیما را به خطر انداخت. مشخص است که این اشتباه ناشی از خلأهای موجود در مراحل آموزشی و دخالت عوامل انسانی در محدوده عملیات تعمیر و نگهداری است.
عوامل انسانی در ایمنی تعمیر و نگهداری دارای چند جنبه کلیدی است:
آموزش و توسعه مهارت: تکنسین های تعمیر و نگهداری به شدت برای کسب مهارت فنی آموزش می بینند. با این حال، ضرورت برنامه‌های آموزشی مستمر با تمرکز بر عوامل انسانی مانند تصمیم‌گیری تحت فشار، برقراری ارتباط در شرایط استرس و پیشگیری از خطا از اهمیت یکسانی برخوردار است. جدیدترین فناوری‌های شبیه‌سازی اکنون چنین محیط‌های آموزشی را فراهم می‌کند که در آن تکنسین‌ها می‌توانند عوامل انسانی را بیاموزند و در نتیجه می‌توانند شرایط دنیای واقعی را با دقت و خونسردی مدیریت کنند.
مدیریت خستگی: خستگی یک تهدید مهم برای ایمنی هوانوردی است. خستگی به دلیل ساعات کاری طولانی، شیفت های نامنظم و حجم کار زیاد رخ می دهد. خستگی باعث می شود که پرسنل تعمیر و نگهداری در مهارت های شناختی و همچنین توانایی تصمیم گیری دچار اختلال شوند. سیستم‌هایی برای مدیریت خطرات خستگی، ایجاد دوره‌های بهینه برای استراحت و همچنین توسعه فرهنگ آگاهی از خستگی، برخی از گام‌های ضروری برای کاهش خطرات خستگی و افزایش ایمنی کلی در عملیات تعمیر و نگهداری هستند.
ارتباطات و کار گروهی: ارتباط موثر و کار تیمی راحت، حامیان مطمئن ایمنی در محیط‌های تعمیر و نگهداری هستند. پاکسازی کانال‌های ارتباطی، رویه‌های مناسب و همکاری متقابل، فرهنگ شفافیت و مسئولیت‌پذیری را ایجاد می‌کند. حوادث ؛پروتکل های ارتباطی زیادی ایجاد کرده ، به ویژه زمانی که وظایف تعمیر و نگهداری حیاتی یا شرایط اضطراری است.
رابط انسان و ماشین: با افزایش دیجیتالی شدن و اتوماسیون عملیات تعمیر و نگهداری، نقش رابط انسان و ماشین برای اطمینان از کارایی و ایمنی بسیار مهم است. رابط کاربر پسند، طراحی ارگونومیک و سیستم‌های گردش کار بصری، تکنسین‌های تعمیر و نگهداری را قادر می‌سازد تا در فضای پیچیده فناوری حرکت کنند. تعادل در استفاده از اتوماسیون و نظارت انسانی بسیار مهم است. رضایت و کاهش آگاهی موقعیت ناشی از اتکای بیش از حد به اتوماسیون است.
بهبود مستمر و فرهنگ یادگیری: سازمان ها باید فرهنگ بهبود مستمر و یادگیری را بپذیرند. ممیزی ایمنی، مکانیسم گزارش رویداد و حلقه ارائه و دریافت بازخورد، سازمان ها را قادر می سازد تا چالش های بالقوه عوامل انسانی را از قبل شناسایی کنند. فرهنگی که امکان گفت‌وگوی باز، یادگیری از حوادث گذشته و ارائه اقدامات اصلاحی را فراهم می‌کند، به یک فرهنگ ایمنی انعطاف‌پذیر ؛ پویا ؛ در حال تغییر و سازگار تبدیل می‌شود.
در نتیجه، عوامل انسانی هسته اصلی ایمنی در تعمیر و نگهداری هوانوردی را تشکیل می دهد و هر عملیات تعمیر و نگهداری را با اطمینان از اعتماد و اطمینان مسافران ارائه می دهد. عوامل انسانی به طور مداوم در شکل‌دهی چشم‌انداز ایمنی در تعمیر و نگهداری هوانوردی آینده مؤثر است.
