خطوط هوایی در حال برداشتن گامهای بزرگی برای سبزتر شدن هستند، حتی اگر تلاش آنها مورد قدردانی قرار نگیرد. هیچ راه گریزی از واقعیت جدید وجود ندارد. خطوط هوایی باید در آینده سبز مشارکت کنند.
این امر بسیار فراتر از طرح کاهش کربن ایکائو تا ۲۰۵۰ است. تزریق سوختهای پایدار در هوانوردی نیاز به زیرساخت های سنگین دارد. پیشرانه های الکتریکی، هیبریدی و هیدروژنی نیز امیدوارکننده هستند ولی نقش دولت ها، فرودگاه ها، ارائه دهندگان خدمات ناوبری هوایی، شرکت های انرژی، سازندگان هواپیما و ارائه دهندگان موتور بسیار تعیین کننده است.
اشتباه نکنید؛ دستیابی به کربن صفر آسان نخواهد بود. هوانوردی نیز یک بخش “سخت کاهش” است که به سادگی نمی توان جایگزین هایی به صرفه برای سوخت جت در نظر گرفت. درست تر آن که به این زودی هیچ تسلایی در آسمان وجود نخواهد داشت.
به علاوه ، انتظار میرود که تقاضا برای سفرهای هوایی در دهههای آینده رشد قابلتوجهی داشته باشد. فراموش نکنیم که پرواز یک ضرورت برای توسعه اقتصاد است. یاتا پیشبینی میکند در سال ۲۰۵۰ ده میلیارد نفر پرواز کنند، که به معنای کاهش ۱.۸ گیگاتن کربن در آن سال است. به عبارت دیگر، ۲۱.۲ گیگاتن کربن باید از هم اکنون تا سال ۲۰۵۰ کاهش یابد.
پایگاه داده پردازی سیریوم در این خصوص گزارش می دهد که ترجیح صنعت به جایگزینی هواپیماهای جدیدتر و پاک تر است. برای مثال، در ابتدای سال ۲۰۲۰ تنها ۱۰۷۵۱ ایرباس ۳۲۰ نسل قبل فعال بودند ولی امروز این عدد به دلیل تمایل به ناوگان تمیزتر و سبزتر۲۲ درصد کاهش داشته است.
در مقابل، تعداد ایرباس ۳۲۰ نئو ها از ابتدای سال ۲۰۲۰ تا کنون ۵۴ درصد افزایش داشته است. داده ها روندهای مشابهی را در فضای پهن پیکرها نیز نشان می دهد که نمونه آن کاهش ۲۲ درصدی در بوئینگ ۷۷۷ است، اما در جدول می بینید که هیچ تغییری برای بوئینگ ۸۷۸ به وجود نیامده است.
ولی آیا ملاحظات زیست محیطی تنها انگیزه این استراتژی تهاجمی نوسازی ناوگان است؟ و یا سرمایه گذاری در هواپیماهای جدید و کم مصرف یک ضرورت جهانی است؟
باید اعتراف کرد که در حال حاضر برخی از رژیمهای نظارتی و مالیاتی، پرواز هواپیماهای قدیمی را گرانتر کرده اند. برخی از فرودگاه های اروپا نیز به سمت مدل های جدید شارژ خطوط هوایی بر اساس انتشار کربن به جای وزن هواپیما حرکت می کنند.
در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ که سوخت با قیمت های ارزان عرضه می شد ؛ شرکت های هواپیمایی به طور معمول هواپیماهای قدیمی تر خریداری می کردند ولی به تدریج نگرش ها تغییر کرد و تقاضا برای هواپیماهای جدید حتی در زمان بحران بازار نفت در اواسط دهه ۲۰۱۰ شدیدتر شد.
با شروع همه گیری کرونا و سقوط قیمت نفت و تقاضای سفر هوایی ؛ شرکتهای هواپیمایی به تجدید نظر در برنامههای نوسازی ناوگان خود فکر کردند. تعویق سفارش؟ بله. اما لغو سفارش؟ خیر.
خرید هواپیماهای قدیمی تر؟ خیر. بازنشستگی ناوگان قدیمی با آگاهی از معایب زیستمحیطی ؟ بله.
در اروپا، جایی که قطارهای سریع السیر اغلب جایگزین مناسبی برای سفرهای هوایی هستند، دولت ها و افکار عمومی نیز خطوط هوایی را تحت فشار قرار دادند تا شبکه های کوتاه برد خود را کاهش دهند.
آگاهی زیستمحیطی بهویژه در منطقه اسکاندیناوی قوی است. همین امر سبب شد تا تعداد پروازهای داخلی در سوئد از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ هفده درصد کاهش یابد.